Heavy/thrash
metal
Muzyka
metalowa, a w szczególności towarzyszące muzyce teksty, nierzadko wywoływały w
społecznym odbiorze silne i zróżnicowane emocje. Wszystko bierze się to z faktu, że w części
słownej utworów muzycznych dominuje tematyka dotycząca trudnych i dyskusyjnych
zjawisk. Materią refleksji autorów piosenek jest na ogół: śmierć (na drodze
samobójstwa, lub samej fascynacji tym zjawiskiem), cierpienie, ludzkie
okrucieństwo, problemy psychiczne, z jakimi boryka się współczesny człowiek,
wojna oraz zło. Twórcy metalowych utworów najczęściej eksponują poglądy antyreligijne,
a także podejmują stereotypowe wątki satanistyczne (rytualne składanie ofiar z
dziewicy oraz wychwalanie szatana). Dla znaczącej części społeczeństwa,
niezwiązanego z subkulturą metalową oraz dla opinii publicznej, nierozumiejącej
zamierzonego sensu przekazu formacji metalowych, treść utworów będzie kontrowersyjna,
obrazoburcza, a nawet wręcz odrażająca, niegodna uwagi i przemyślenia.
Black Sabbath, protoplaści muzyki metalowej, od lewej - Geezer Butler, Ozzy Osbourne, Tony Iommi i Bill Ward.
Zarysowana
wstępnie tematyka tekstów znajduje odzwierciedlenie w tekstach brytyjskiej
grupy Black Sabbath. Zespół powstał w 1968 roku w Brimingham., z inicjatywy
gitarzysty Tony’ego Iommiego, basisty Geezera
Butlera, wokalisty Ozzy’ego Osbourne’a i perkusisty Billa Warda. Będąc pod
wpływem amerykańskiego blues rocka i muzyki Beatlesów i Stonesów, Black Sabbath
stworzył swój własny, niepowtarzalny styl, stając się jedną z pierwszych
formacji heavy metalowych. 13 lutego (w piątek) 1970 roku, światło dzienne ujrzał pierwszy album grupy Black Sabbath. Krążek wzbudził
kontrowersje - okładka przedstawiała bladą kobietę w czerni, na tle zabytkowego
młyna w Mapeldurham, w hrabstwie Oxfordshirem, Muzyka zespołu cechowała się
wyjątkową ciężkością i przytłaczającą, posępną atmosferą, a w tekstach
przewijały się tematy okultystyczne, przez co do anglików przykleiła się łatka
zespołu satanistycznego.
Lecz
główny autor tekstów, Geezer Butler, czerpał inspiracje z literatury popularnej, głownie czytając powieści grozy i fantasy, oraz opisywał sytuację
polityczną ówczesnych czasów. Dlatego drugi krążek pt. Paranid, stał się „albumem protestującym”, lub po prostu „albumem
antywojennym”, gdyż większość utworów na nim nagranych opiera się na wojnie w Wietnamie. Na początku płyta miała się nazywać War Pigs (stąd też na okładce widać żołnierza z tarczą i szablą), lecz wytwórnia obawiała się
kontrowersji z nazwą, nawiązującą do wojny, dlatego trzeba było zmienić tytuł,
chociaż okładka została niezmieniona.
I
tak mamy tutaj utwory o wydźwięku antywojennym, jak War Pigs, adresowany do młodych Amerykanów, którym groził pobór do
wojska i wyjazd do Wietnamu, postapokaliptyczny Iron Man to ostrzeżenia dla ludzkości z przyszłości postatomowej, podobnie
jak Electric Funreal, a Hand of Doom jest kawałkiem o
żołnierzach walczących w Wietnamie, którzy żeby uciec od straszliwej
rzeczywistości brali heroinę.
War Pigs z albumu Paranoid, 1970 r
Wpływ
Black Sabbath miał duże znaczenie dla większości młodych kapel metalowych, a
szczególnie wśród grup thrash metalowych. Thrash metal jest podgatunkiem muzyki heavy
metalowej, powstałym na początku lat 80-tych, będący połączeniem wczesnej,
wyrafinowanej muzyki hard rockowej i heavy metalowej z buntowniczą agresją
punka. Najważniejszymi przedstawicielami tego nurtu są zespoły Metallica, Slayer,
Megadeth i Anthrax, nazywani Wielką
Czwórką Thrash Metalu. Każdy z wyżej wymienionych, na swój sposób,
przedstawia problemy społeczno-polityczne.
Metallica
– założona w 1981 roku w Los Angeles przez Jamesa Hetfielda (gitara i wokal)
oraz Larsa Ulricha (perkusja). Na płytach Ride
the Lighting, Master of Puppets i ….And Justice for All, porusza problematykę
związaną z karą śmierci, której autorzy wyrażają sprzeciw (Ride the Lighting), zagrożenie jakie niesie za sobą wojna nuklearna
(Fight Fire With Fire), problemy
psychiczne (Welcome Home (Sanitarium)),
postrzeganiu żołnierzy przez oficerów w roli „mięsa armatniego” (Disposable Heroes), a także krytyka
systemu prawnego i zjawisk kulturowych USA (Blackened,
….And Justice for All, Eye of the Beholder, One i The Shortest Straw).
Teledysk utworu One z albumu ....And Justice for All, 1988 r. Do klipu dodano fragmenty z filmu Johnny poszedł na wojnę z 1971 r
Slayer
– powstał w roku 1981 w Los Angles, z inicjatywy
gitarzystów Jeffa Hannemana i Kerry’ego Kinga, basisty i wokalisty Toma Arayi
oraz perkusisty Dave’a Lomdardo. Ciekawostką jest fakt, że z całej Wielkiej Czwórki, Slayer posiadał bardzo „egzotyczny” skład – Araya pochodzi z Chile a Lombardo jest Kubańczykiem. Na
trzech pierwszych krążkach – Show No
Mercy (1983), Hell Awaits (1985) i Reing
in Blood (1986), w tekstach
dominował głownie satanizm, za co zespół był krytykowany przez środowiska
chrześcijańskie na całym świecie.
Wyjątkiem może być piosenka Angel of
Death z Reing in Blood, opowiadająca
historię Josefa Mengele, niemieckiego lekarza i zbrodniarza wojennego,
prowadzący niemoralne eksperymenty na ludziach w obozie Koncentracyjnym
Auschwitz-Birkenau. Od czasu wydania czwartej płyty South of Heaven w 1988 roku, Slayer włączył do swojego repertuaru piosenki dotyczące wojny i jej tragicznych skutków jakie wywiera na żołnierzy (Mandatory Suicide, War Ensamble, Eye of the Insane) i historii II wojny światowej (Behind the Crooked Cross, Ghost of War), przytacza również
biografie psychopatów (Spirit in Black,
Dead Skin Mask czy Sex. Murder. Art.)
a nawet problem nekrofilii (Nekrophobic, Necrophilical)
i aborcji (Silent Scream).
Utwór Mandatory Suicide z albumu South of Heaven, 1988 r
Megadeth
– założony w 1983 roku w Los Angeles przez byłego członka Metalliki, Dave’a
Mustaine’a (gitara i wokal). Nazwa zespołu Megadeth (Mega-śmierć) została
zapożyczona od wypowiedzi amerykańskiego senatora, Alana Cranstona, dotyczącej
zbrojeń nuklearnych, które brzmiały: Niezależnie
od ilości paktów o nieagresji nie da się pozbyć arsenału mega-śmierci.
Teksty dotyczył głównie na problemów wojny (Gears
of War, Take No Prisoner), wojny nuklearnej (Peace Sells) i religijnej (Holy
Wars…. The Punishment Due) globalnego ocieplenia i ochrony środowiska (Dawn Patrol) i krytyka sytuacji
politycznej w USA (Hangar 18, , Symphony
of Destruction, Architetcure of Aggression).
Utwór dotyczący wojny między Izraelem a Palestyną, Holy Wars.... The Punishment Due, z albumu Rust in Peace, 1990 r
Anthrax
– zespół działalność rozpoczął w 1981 roku w Nowym Jorku z inicjatywy
gitarzystów Scotta Iana i Danny’ego Likera. W muzycznym światku znani są jako
„jajcarze ze Wschodniego Wybrzeża”, gdyż, w przeciwieństwie do trzech
pozostałych, Anthrax postanowił śmiać się z samych siebie, zarówno muzycznie
jak i wizerunkowo - kiedy większość metalowców zakładała czarne koszulki
(najlepiej z wizerunkiem diabła) długie jeansy, chłopaki z Nowego Jorku
postanowili mieć na sobie koszulki hawajskie i krótkie spodenki, oraz czapeczki
z daszkiem. Najwięcej kontrowersji wywołała nazwa grupy „Anthrax”, która w
języku angielskim oznacza „wąglik”. Lecz nawet w takim „niepoważnym” metalowym zespole pojawiały się również poważne utwory. Szczególnie widoczne
jest to na drugiej płycie zespołu Spreading
The Disease (1985), której tematem przewodnim jest bycie wyrzutkiem
społeczeństwa i jego walka o przetrwanie. Podobnie jak w przypadku Metallici i
Megadeth, nie zabrakło tutaj piosenek o wojnie nuklearnej (Aftershock), czy holokaustu (The
Enemy), jak również polityce, krytykując działania amerykańskiej partii
Republikańskiej (I’m Alive) oraz o
rasizmie i zagładzie rdzennych Indian w USA (Indians). Ponadto Anthrax, jako jeden z pierwszych grup metalowych,
zaczął eksperymentować z muzyką hip hopową, nagrywając satyryczny utwór I’m The Man, będący parodiom Beastie
Boys. Uważa się ich za praojców
muzyki nu metalowej….
Indians z płyty Among the Living, 1987 r
….której
ojcem był kalifornijski kwartet Rage Against the Machine. Formacja założona w
1991 roku przez wokalistę Zacka De La Rocha, gitarzystę Toma Morello, basistę
Tima Commefoorda i perkusistę Brada Wilka, była dyfuzją muzyki
metalowo-rockowej z elementami muzyki funkowej i hip hopowej. Charakterystyczną
cechą nowej formacji była doskonale współgrająca sekcja rytmiczna, a także
specyficzny, rapujący sposób śpiewania Zacka oraz innowacyjny styl gry na
gitarze Toma, który pod wpływem hip hopu zaczął grać na gitarze tak, jakby był
zarówno DJ-em. Wszyscy muzycy byli politycznie zaangażowani w wielu
organizacjach pozarządowych o skrajnie lewicowych (komunistycznych) poglądach. W wielu wywiadach możemy przeczytać, jak członkowie
cytują słynne wypowiedzi takich komunistycznych autorytetów, jak Karol Marks,
Włodzimierz Lenin, Mao Tse Tung, Fidel Castro i Che Guevara. Ba! Gwiazda
Czerwona, symbol Armii Czerwonej Związku Radzieckiej, stała się również
symbolem zespołu.
Zespół
nagrał tylko trzy studyjne płyty – Rage
Against the Machine (1992), Evil
Empire (1996) i The Battle of Los
Angeles (1999). Wszystkie skupiały się na problemach społeczno-politycznych
w Stanach Zjednoczonych. Najsłynniejsze przeboje to Killing in the Name, poruszający problem przemocy stosowanej przez
policję, People of the Sun wychwala
organizację Zapatysów, meksykańskich rewolucjonistów (oczywiście komunistów), Bulls on Parade jest manifestem
przeciwko imperialnym zapędom rządu USA, Sleep
Now in the Fire uderza w zachłanność ludzi z Wall Street a Testify przedstawia w negatywnym świetle
amerykańskie media, które zniekształcają rzeczywistość.
Teledysk do utworu Sleep Now In the Fire, wykonany przed nowojorską giełdą na Wall Street, 1999 r. Gościnnie wystąpił w nim Michael Moore, reżyser kontrowersyjnych filmów dokumentalnych o USA.
Hip
Hop
Hip
hopowa powstał w społecznościach afromerykańskich i bynajmniej nie jej
znaczenie nie odnosi się do nowego gatunku muzycznego. Hip hop to przede wszystkim
kultura miejska, skupiająca się wokoł społeczności czarnych amerykanów, jaka zaczęła rozwijać się w latach 70-tych w Nowym Jorku, a
konkretnie w południowej części Bronksu. Za pionierów uważa się dwóch słynnych
DJ-ów – DJ Kool Herca (Clive Campbell) i DJ Afrika Bambaataa (Lance Taylor).
Ten ostatni wprowadził pojęcie Czterech
filarów Hip Hopu – Rap, DJ-ing, b-boying i graffiti.
Członkowie Public Enemy, 2007 r. Od lewej - Pop Disel, Flavor Flav, Chuck D i Malik Farrakhan.
Podobnie
jak w przypadku muzyki rockowej, hip hop również posiada wiele podgatunków. Te,
które poruszają problemy społeczno-polityczne to polityczny hip hop oraz hip
hop świadomy. Różnią się od siebie tym, że hip hop świadomy bardziej skupia się
na problemach społeczeństwa czarnoskórych amerykanów (przynajmniej tak było na
początku lat 70 i 80-tych) – rasizm, bezdomność, przemoc, ubóstwo, seksizm i
gangi narkotykowe, czy nawet rozważania na temat religii. Hip hop polityczny niewiele
różni się od hip hopu świadomego, chociaż wyjątek stanowią utwory, które mają w
sobie przekaz polityczny. Wiele
lat później pojawi się tzw. hip hop rewolucyjny, odnoszący się do ideologii marksistowskiej
a także feministycznej i anarchistycznej.
Najważniejszymi
przedstawicielami tych podgatunków są tacy raperzy o pseudonimach Ice Cube,
KRS-ONE i zespół Public Enemy.
Public Enemy jest jednym z pierwszych ważnych grup hip hopowych jakie powstały na Wschodnim Wybrzeżu w latach 80-tych. Założona została przez Chucka D (Clarton Douglas), studenta grafiki w nowojorskiej akademii Adelphi University. Pierwszy napisany przez Chucka i resztę chłopaków (Flavor Flava, Professora Griffa, DJ Lorda i The S1W) kawałek Public Enemy No.1 trafił w ręce producenta i współzałożyciela wytwórni płytowej Def Jam Ricka Rubina, który natychmiast złożył im propozycję współpracy. Po ukazaniu się dwóch pierwszych albumów, Yo! Bum Rush the Show (1987) i It Takes a Nation of Millions to Hold Us Back (1988), grupa stała się rozpoznawalna w całym kraju, jak również za granicą. Właśnie wtedy hip hop zaczął być postrzegany jako gatunek istotny politycznie, dzięki któremu może stać się siłą napędową dla zmian społecznych. Od samego początku swojego istnienia Public Enemy poruszał kontrowersyjne tematy, m.in. uświadamianie i podrywanie do walki czarnoskórą społeczność o swoje prawa. sprzeciwiało się zjawiskom rasizmu, korupcji, imperializmu czy zakłamaniu mediów. Często krytykowano ich za homofobię, politykę seksualną ograniczającą rolę kobiet w życiu społecznym i antysemityzm. Fight the Power jest najsłynniejszym przebojem zespołu, nawołującym czarnoskórą społeczność do wielkiego buntu przeciw władzom.
Teledysk utworu Fight The Power Public Enemy, 1989 r
Ice
Cube (naprawdę O’Shea Jackson) rozpoczął działalność artystyczną w roku 1986,
zakładając wraz ze swoim przyjacielem Sir Jinxem rapową grupę Stereo Crew,
która później zmieniła nazwę na C.I.A. Niedługo później powstała formacja
N.W.A. (Niggaz With Attitude). Wydała ona dwa albumy studyjne Straight Outta Compton (1988), z którego
pochodzi kontrowersyjny utwór Fuck the
Police przedstawiający stosunek policji w Los Angeles do mniejszości
murzyńskiej, oraz Niggaz4Life (1991). W latach 90-tych Ice
Cube opuścił N.W.A. z powodu nieporozumień i różnic artystycznych i zaczął
swoją karierę solową. Debiutancki solowy krążek rapera ukazał się 16 maja 1990
roku i nosił tytuł AmeriKKKa’s Most
Wanted. Sam tytuł wywołał spore kontrowersje, gdyż trzy litery K
nawiązywały do rasistowskiej organizacji Ku Klux Klan. Materiał muzyczny płyty
opierał się na historiach dzielnicy Compton w Los Angeles i w większości
odnosił się sytuacji czarnoskórych obywateli w USA. Rok później ukazał się
drugi album muzyka Death Certificate i
po raz pierwszy pojawiły się oskarżenia, że Ice Cube jest rasistą, mizoginem i
antysemitom. Spowodowane to było przez piosenki typu Black Korea (muzyk oskarża mniejszości koreańskie żyjące w Stanach
Zjednoczonych o gnębienie czarnych). Podobnie jak na poprzednim albumie, także
i tutaj możemy usłyszeć agresywne, ale równocześnie prawdziwe teksty odnoszące
się do życia w biednych dzielnicach, a także nawiązania do Ku Klux Klanu - Ice KKKube.
Black Korea z albumu Death Certificate, 1991 r
Po
raz pierwszy o raperze KRS-ONE (Lawerence Krishna Parker) w 1986 roku w zespole
Boogie Down Productions, w skrócie BDM. Jednak wkrótce rozpadł się w wyniku
zamordowania jego członka, DJ-a Scotta La Rocka. Śmierć przyjaciela
spowodowała, że KRS-ONE zaczął w swoich tekstach zwracać uwagę na sprawy
społeczne. W środowisku hip hopowym artysta znany jest również pod pseudonimem „Teacher”
(Nauczyciel), ponieważ sposób w jaki przekazuje swoje teksty jest bardzo
zbliżony do kazania księdza, wykładu profesora na uczelni wyższej lub
nauczyciela w szkole. Głównymi tematami przewodnimi piosenek KRS to m.in. zła
kondycja muzyki hip hopowej - Mc’s Act
Like They Down (dlatego jak sam określił, nigdy nie sprzedał się komercji i
jest do dzisiaj oddany hip hopowemu podziemu), przemoc w społeczności czarnych
gangów - Squash All Beef, brutalność
policji - Sound of da Police i Bo, Bo, Bo,
system edukacji - You Must Learn czy
chociażby problem cenzury i więźniów politycznych – Free Mumia. Jako jeden z niewielu gangsta raperów wykładał na wielu
uczelniach w USA. Ponadto raper wspiera różne inicjatywy pozarządowe, m.in. wpierał on organizację Axis of Justice, stworzoną przez wokalistę System of a Down Serja Tankiana i gitarzystę Rage Againt the Machine Toma Morello, uczestniczył w wielu filmach dokumentalnych amerykańskiego dziennikarza śledczego Alexa Jonesa oraz protestach przeciwko karze śmierci.
Teledysk do utworu Sound of da Police, 1993 r
CDN.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz